5 czerwca 2019 r. została przyjęta dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/904 w sprawie zmniejszenia wpływu na środowisko niektórych produktów z tworzyw sztucznych. Dotyczy ona trzech grup przedmiotów:
• produktów jednorazowego użytku z tworzyw sztucznych (wymienionych w załączniku do dyrektywy)
• produktów wykonanych z oksydegradowalnych tworzyw sztucznych,
• narzędzi połowowych zawierających tworzywa sztuczne.
W myśl nowych przepisów od 3 lipca 2021 r. będzie obowiązywał zakaz używania i wprwadzania do obiegu poniższych produktów wytworzonych z tworzyw sztucznych:
• patyczków higienicznych,
• sztućców (widelców, noży, łyżek, pałeczek),
• talerzy,
• słomek,
• mieszadełek do napojów,
• patyczków mocowanych do balonów,
• pojemników na żywność wykonanych z polistyrenu ekspandowanego, tj. pojemników takich jak pudełka, z pokrywką lub bez, stosowanych w celu umieszczania w nich żywności, która jest:
- przeznaczona do bezpośredniego spożycia, na miejscu lub na wynos,
- zazwyczaj spożywana bezpośrednio z pojemnika, oraz
- gotowa do spożycia bez dalszej obróbki, takiej jak przyrządzanie, gotowanie czy podgrzewanie,
w tym pojemników na żywność typu fast food lub na inne posiłki gotowe do bezpośredniego spożycia, z wyjątkiem pojemników na napoje, talerzy oraz paczek i owijek zawierających żywność,
• wykonanych z polistyrenu ekspandowanego pojemników na napoje, w tym ich zakrętek i wieczek,
• wykonanych z polistyrenu ekspandowanego kubków na napoje, w tym ich zakrętek i wieczek.
Cel przepisów
Głównym założeniem nowych przepisów jest ograniczenie użycia i wpływu wspomnianych produktów na środowisko, zwłaszcza wodne. Ponadto chodzi o przejście na gospodarkę o obiegu zamkniętym, zwiększenie recyklingu i zmniejszenie zaśmiecania. Ta zrównoważona, o niskiej emisyjności i oszczędna gospodarka ma przyczynić się z jednej strony do ochrony przyrody, z drugiej, zapewnić wsparcie innowacyjnym bio rozwiązaniom tworząc nowe możliwości dla przedsiębiorców UE w zakresie alternatyw dla produktów wielorazowego i jednorazowego użytku.
Liczby
Obecnie 70% wszystkich odpadów morskich stanowią wyroby z plastiku. Do 2025 roku wszystkie państwa wchodzące w skład UE będą zobowiązane do zbiórki i recyklingu 77% plastikowych jednorazowych butelek na napoje. W roku 2029 liczba ta ma się zwiększyć do 90%. Dodatkowo od 2025 roku wszystkie butelki plastikowe, które trafiają na rynek będą musiały zostać wykonane minimum w 25 % z materiału pochodzącego z recyklingu, a od 2030 roku - w 30 %. Ponadto od 2025 roku część drobnych elementów jak nakrętki czy plastikowe wieczka będą musiały być na stałe przytwierdzone do butelek. Tylko w taki sposób będą mogły trafić do obiegu.
Dyrektywa i co dalej?
Konsekwencje dyrektywy będą najbardziej dotkliwe dla producentów wytwarzających wspomniane towary jak również przedsiębiorców wykorzystujących je na co dzień. Mowa tu o branży gastronomicznej i usługowej. Na chwilę obecną polski rząd nie odniósł się jednak do powyższych przepisów dlatego nie są znane sankcje wiążące się z naruszeniem unijnych przepisów. Nie pozostaje nic innego jak poczekać do czasu gdy wspomniana dyrektywa zostanie zaimplementowana do przepisów obowiązujących w naszym kraju.
Powoli powinniśmy jednak przyzwyczajać się do nowych wymogów jednocześnie zdając sobie sprawę z powagi trudnej sytuacji w jakiej znalazło się środowisko naturalne.
Wydawać by się mogło, że korzystanie z zamienników będzie niezwykle trudne i ciężko będzie nam przyzwyczaić się do tak radykalnych rozwiązań. Rzeczywistość jednak pokazuje, że nie powinno być aż tak źle. Już teraz daje się zauważyć eko trend, który zmusza nas do szukania alternatywnych rozwiązań dla wyrobów z plastiku. Coraz więcej pojawia się opakowań do żywności wyprodukowanych z surowców odnawialnych, ulegających biodegradacji czy nadających się do kompostowania. Ważne aby o zmianach zacząć myśleć już teraz i szukać alternatywnych rozwiązań, by jak najszybciej zaadoptować się do nowej rzeczywistości. Mowa tu o opakowaniach produkowanych z odpadów roślinnych, papieru, metalu itp..
photo: iStock
